Խոհերից ու մտքերից, պատանեկան ոտանավորներից անցնենք շատ ավելի լուրջ թեմաների... Ցանկանում եմ խոսել մեր հայկական ավանդական մտածելակերպի ու մեր կյանքի վրա դրա ազդեցության մասին: Ժամանակ առ ժամանակ պետք է պարզ խոսել...
 |
Երեխաներին հարկավոր է
սովորեցնել ճիշտը |
Երբեմն լսում եմ տասներկու-տասներեք տարեկան երեխաների, ովքեր արդեն հասցրել են սիրել, սիրվել, հիասթափվել սիրուց, մի քանի ընկեր-ընկերուհի փոխել... Լսել եմ նույն տարիքի երեխաների մասին, ովքեր բնավ էլ երեխաներ չեն այդուհետ....Եվ ոչ միայն լսել եմ, ցավոք սրտի... Ինչևէ... Երեխաներն այսօր շատ քիչ են երեխա մնում և շտապում են մեծանալ: Դրան են նպաստում նաև ներկայումս ցուցադրվող բազմաթիվ շարժանկարները և սերիալները, երգերն ու տեսահոլովակները: Իսկ հայ ծնողները, ցավոք, սեռական դաստիարակություն չեն տալիս երեխաներին: Երեխաները չեն վստահում ծնողներին` տեղեկատվության աղբյուր համարելով չաչանակ ու <<ամենագետ>> ընկեր-ընկերուհիներին և էժանագին հեռուստաեթերը: Անշուշտ, այսօր մեր հասարակությունը շատ, թե քիչ առաջադիմել է, բայց, արի ու տես, որ ավանդական մտածելակերպը և կարծրատիպերը խանգարում են մեզ... Ես հիշում եմ, թե ինչպես վեցերորդ դասարանում դպրոցի պատին փակցված մի պոստերի վրա առաջին անգամ կարդացի ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ կոչվող սարսափի մասին... Այնպես էի ամաչում, որ նման բան եմ կարդացել ու երբեք ոչ ոքի մոտ չէի խոսում դրանից... Դրան հետևեց <<Մարդկային մարմին>> գիտահանրամատչելի ֆիլմը, որն առ այսօր նայում եմ և նորանոր բաներ սովորում... Ու հիմա հպարտ եմ, որ անտեղյակ չեմ, չկան հարցականներ, բայց ցավն այն է, որ տեղեկատուն մայրս չէր կամ հայրս, այլ ես էի և ճշգրիտ տեղեկություններ ստանալու իմ անհագ ցանկությունը... Հիմա չեմ հասկանում, թե ինչու էի այդպես կարմրել, երբ անգլերեն-հայերեն բառարանում հանդիպեցի <<սեքս>> բառն ու անմիջապես փակեցի այն... Իսկ այն լոկ սեռ էր թարգմանվում.... Բազմաթիվ մայրեր ու հայրեր իրենց ողջ ուժն ու եռանդն են դնում, որ ճիշտ դաստիարակեն իրենց զավակներին, բայց միշտ մոռանում են սեռական դաստիարակության մասին: Այսօր գրախանութներում կարելի է հանդիպել բազմիպիսի գրքերի այն մասին, թե ինչպես երեխայի հարցերին տալ ճիշտ պատասխաններ... Թեման, գուցե, շատ բաց է, բայց եկե'ք ճիշտը խոսենք. այսօր գյուղերում և շրջաններում ԱԲՈՐՏ կոչվող երևույթը կրկնակի ավելի է, քան մայրաքաղաքում: Ինչու?... Որորվհետև նրանք սեռական դաստիարակություն չունեն... Նրանց երեխաներն էլ չեն ունենա... Ու նորանոր մանկական ճիչեր պարզապես կընդհատվեն... Բազմաթիվ աղջիկներ հոգեբանական ծանր հարված են ստանում առաջին գիշերվանից` երկար ժամանակ զզվելով հակառակ սեռից: Սեռական սխալ դաստիարակության հետևանք են նաև հաճախ նկատվող դավաճանությունները, բաժանումները, սեռական անհամատեղելիությունը, միմյանցից հոգնելը, հոգեկան խնդիրները և այլն:
Է'հ, հայե'ր, բարեկամնե'րս, ես ինքս էլ մեր մենթալիտետի կրողն եմ ու շատ ծավալվել չեմ ցանկանում: Պարզապես մի բան է պետք հիշել. բազմաթիվ կյանքեր ու հոգիներ կփրկվեին ու կբուժվեին, եթե տիրապետեին ճիշտ ինֆորմացիայի: Մի' ստիպեք ձեր երեխաներին իրենց հարցերի պատասխաննները փնտրել լրիվ անծանոթ շրջապատում, տվե'ք նրան այսօր այնքան անհրաժեշտ սեռական դաստիարակություն, ասե'ք, բացատրե'ք, թե որն է ճիշտը, թե որ դեպքում ինչ է պետք անել: Մի' ստիպեք ձեր երեխաներին ամաչել ու վախենալ ձեզնից: Արտասահմանում նման դասընթացներ են անց կացնում դպրոցում, ու դա շատ ճիշտ է: Ասում են, որ արգելված պտուղը միշտ էլ քաղցր է ու ցանկալի: Ամեն անգամ գոռալով երեխայի անմեղ հարցին ի պատասխան կամ ասելով, որ դա նրա խելքի բանը չէ` դուք ավելի եք նրան հեռացնում ձեզնից ու մոտիկացնում կասկածելի կայքերի ու հեռուստատեսային դաստիարակությանը...
Ինչևէ... Սիրե'ք ու սիրվե'ք... Ճի'շտ դաստիարակություն տվեք ձեր մանուկներին` թույլ չտալով, որ անօգնական խարխափեն անգիտության մեջ: Չէ? որ մեզ շրջապատող աշխարհն արդեն վաղուց փոխվել է...
Բարի'ն ընդ ձեզ
Է'հ, հայե'ր, բարեկամնե'րս, ես ինքս էլ մեր մենթալիտետի կրողն եմ ու շատ ծավալվել չեմ ցանկանում: Պարզապես մի բան է պետք հիշել. բազմաթիվ կյանքեր ու հոգիներ կփրկվեին ու կբուժվեին, եթե տիրապետեին ճիշտ ինֆորմացիայի: Մի' ստիպեք ձեր երեխաներին իրենց հարցերի պատասխաննները փնտրել լրիվ անծանոթ շրջապատում, տվե'ք նրան այսօր այնքան անհրաժեշտ սեռական դաստիարակություն, ասե'ք, բացատրե'ք, թե որն է ճիշտը, թե որ դեպքում ինչ է պետք անել: Մի' ստիպեք ձեր երեխաներին ամաչել ու վախենալ ձեզնից: Արտասահմանում նման դասընթացներ են անց կացնում դպրոցում, ու դա շատ ճիշտ է: Ասում են, որ արգելված պտուղը միշտ էլ քաղցր է ու ցանկալի: Ամեն անգամ գոռալով երեխայի անմեղ հարցին ի պատասխան կամ ասելով, որ դա նրա խելքի բանը չէ` դուք ավելի եք նրան հեռացնում ձեզնից ու մոտիկացնում կասկածելի կայքերի ու հեռուստատեսային դաստիարակությանը...
Ինչևէ... Սիրե'ք ու սիրվե'ք... Ճի'շտ դաստիարակություն տվեք ձեր մանուկներին` թույլ չտալով, որ անօգնական խարխափեն անգիտության մեջ: Չէ? որ մեզ շրջապատող աշխարհն արդեն վաղուց փոխվել է...
No comments:
Post a Comment