Արի’, իմ սոխա’կ, թո’ղ պարտեզ,
մերին,
Տաղերով քու’ն բեր տղիս աչերին:
Բայց նա լալիս է, դու, սոխա’կ,
մի’ գալ.
Իմ որդին չուզե տիրացու դառնալ:
Թո’ղ որսդ, արի’, քաջասի’րտ
բազե,
Քու երգը գուցե իմ որդին կուզե…
Բազեն որ եկավ, որդիս լռեցավ,
Ռազմի երգերի ձայնով քնեցավ
Ահա հատված այն օրորոցայինից, որի հնչյունների
ներքո տարիներ շարունակ փակվել են իմ աչքերը… Իմ տատիկի երգերը` ոսկեղենիկ հայերենով…
Դրանցով է լցված եղել իմ մանկությունը: Հետագայում պիտի նաև լսեի ու սկսեի երգել Կոմիտաս,
Շերամ, ժողովրդական երգեր: Դրանց մաքուր ու փափուկ լեզուն` իմ ներկայիս լեզվի ծնողը,
գերում էր, ձգում… Լեզուն մանկություն է:
Դպրոց: Առաջին այբբենարան: Այբ-ից Ֆ տառերը հեշտությամբ տրվեցին. չէ? որ իմ սրտի տառերն
էին դրանք: Սովորեցի մայրենի լեզվիս զավակներին, սկսեցի կարդալ և գիտելիքներ ձեռք բերել.
մտնում էի նոր ու գիտակից կյանք: Լեզուն կրթություն
է: Տարիներն անցնում էին, սովորում էի քերականություն, գրականություն, Րաֆֆին գերում
էր իր գեղեցիկ նկարագրություններով, Նալբանդյանը` ազատատենչ ոգով, Դուրյանն ու Սևակը`
հանգով, Մեծարենցը` սիրով… Ես էլ սկսեցի գրել… Լեզուն մուսա է… Երբ գրում էի, ձգտում էի մեջս ամփոփել մեր մեծ գրողների
տարբեր ուղղություններ, լեզվի նրբություններ, հանգավորումներ… Մայրենի անապակ լեզուն
դարձավ իմ առօրյա մասնիկը նաև: Լեզուն կյանք
է: Նոր փուլ. համալսարան: Այստեղ ամեն ինչ արդեն ուրիշ էր: Մայրենիիս լավ տիրապետումն
ինձ օգնում էր շփվել ճիշտ մարդկանց հետ, հայրենիքս և լեզուս ու ազգս ներկայացնել պատշաճ
կերպով, արտահայտել մտքերս և չհոգնեցնել: Լեզուն ազատություն է: Թեպետև տիրապետում եմ
նաև այլ լեզուների, բայց այն, ինչն իմ հոգուց է ծորում, գրվում և արտահայտվում է բացառապես
մայրենիով: Լեզուն հոգի է:
Եվ երբ իմ հայրենիքից հեռու եմ լինում, լեզուն լրացնում
է նրա կարոտը: Աշխարհի որևէ ծայրում հարազատ լեզուն լսելիս սիրտս թրթռում է, ուրախանում.
իմ եղբայրն է նա: ԼԵԶՈՒՆ ՀԱՅՐԵՆԻՔ Է: Սա
է լեզվի խտացումը. մանկությունս անցել է հայրենիքում, որի հանդեպ ինձ սեր են ներշնչել
մայրենի լեզվով, կրթությունս հայեցի էր ամեն առումով, հոգիս խարսխված էր հայրենիքիս,
իմ գրիչը հայրենիք էր երգում… Լեզուն հայրենիք
է, այն իր մեջ ամփոփում է իմ ու քո պապերի ու տատերի զրույցները, նրանց գաղթերը,
տեղաշարժերը, հաղթանակներն ու պարտություները, խոհերն ու իմաստությունը… Լեզուն հայրենիք է: Այն մեր փոքրիկ երկրի մեծ
նվաճումն է, այն մեր փոքրիկ երկրի մեծ հիշողությունն է ու վաղվա սպասումը: Լեզուն Խաչատուր Աբովյան է, ով, մարդու լեզվական
ունակությունները գովերգելով, կոչ էր անում մայրենին պինդ բռնել: Լեզուն հայրենիք է, նրան ուրանալը անբարո է,
նրան վնասելը` դավաճանություն: Լեզուն հայրենիք
է, և նա իմն է ամբողջությամբ: Լեզուն ես
եմ` հայրենիքիս մի մասնիկը` Աստղիկ Նադիրյանս, որ հանձն եմ առել իմ ուժերի սահմաններում
և նաև դրանցից դուրս պահել ու պահպանել իմ լեզուն, իմ հայրենիքը… Ու եթե Աստծո կամոք
հայտնվեմ հայրենիքիցս շա~տ հեռու, հենց լեզուն ինձ կօգնի հայ մնալ, մտածել, գործել,
սիրել և խոսել հայեցի… Դարերի խորքից եկած լեզուն է, որ համախմբում էր հայ ժողովրդին,
որ պահպանում էր ազգային դիմագիծը, հաջորդ սերունդներին հասցնում անցյալը, պատմությունը,
ավանդույթները…
Լեզուն հայրենիք
է, նրա երեկը, այսօրը և սպասվող օրը…